De Peuterpuberteit

‘Mijn peuter bijt andere kindjes, wat moet ik doen?’ De moeder die me benaderde met deze vraag is niet de enige met dit probleem. Google maar eens op ‘bijtende peuter’ op internet: 14.000 hits!

Het hoort allemaal bij de peuterpuberteit. Naarmate peuters ouder worden, krijgen ze steeds meer een eigen willetje. Gaat iets niet zoals ze willen, dan kunnen ze behoorlijk boos worden. En omdat bijten of slaan makkelijker is dan praten, heb je al snel een klap te pakken of de tandjes in je arm staan.

Wat kun je daar nou aan doen? Ik heb een aantal tips verzameld van twee pedagogen met ieder een andere aanpak.

Time-out

Pedagoge José Sagasser schrijft op haar site OPVON dat het belangrijk is dat je peuter een manier vindt waarop hij zijn boosheid kan uiten. Als je kind boos is, laat hem dan bijvoorbeeld even uitrazen op de gang. Zo leer je hem dat boos zijn mag, maar dat hij dit moet uiten op een manier waar niemand last van heeft. Na de time-out kun je vervolgens beter geen aandacht meer geven aan het incident. Waarschijnlijk is het al weggezakt en als je erover begint, kan dat hem weer op een idee brengen om nog een keer aandacht te vragen.

Steun en uitleg

Pedagoge Marit Langedijk schrijft in de rubriek ‘Vrouw’ van de Telegraaf dat het geweten van een peuter nog in ontwikkeling is. Een peuter begrijpt daarom niet goed wat hij wel en niet mag. Je kind heeft dan consequente steun en uitleg nodig. Als je kind bijvoorbeeld een ander kindje bijt omdat die zijn speelgoed heeft afgepakt, kun je eerst benoemen welk gedrag niet geaccepteerd is en vervolgens laten zien hoe het wél moet. Reageer kort en bondig: 'Stop met bijten! Kijk naar je vriendje, dat doet hem pijn'. Begeleid je kind vervolgens bij het oplossen van het probleem, bijvoorbeeld door te laten zien hoe je het speelgoed kunt delen.

Driftbuien voorkomen

Het keyword is: structuur. Hoe biedt je je peuter zoveel mogelijk structuur, zodat driftbuien zoveel mogelijk voorkomen kunnen worden?

·         Benoem wat je doet, wat er gaat gebeuren en stel vaste eet- en slaaptijden op.

·         Zet spullen waar je kind niet aan mag komen zoveel mogelijk weg, zodat hij er ook niet aan kan komen.

·         Geef niet toe aan gezeur, blijf bij eerder genomen beslissingen! Anders leert je kind dat zeuren ‘werkt’.

Wel even volhouden

Elke thuissituatie is anders: jij weet zelf het beste of jouw peuter goed kan luisteren naar aanwijzingen of dat hij rust nodig heeft en baat kan hebben bij een time-out. Zolang je dezelfde aanpak maar consequent hanteert. Het is dus belangrijk om niet te veel te wisselen in aanpak en deze ook af te stemmen met eventuele andere verzorgers. Een peuter leert door ervaringen: als deze ervaringen steeds verschillen, zal het dus lastig zijn voor je kind om iets nieuws aan te leren. 

Ten slotte: het leerproces bij peuters kan een aantal weken duren. Dus geef niet te snel op!

Heb je een onderwerp waar je meer over zou willen weten of heb je een vraag over de opvoeding van je (opvang)kind? Laat het me dan weten door een reactie te plaatsen of een bericht te sturen naar pedagogiek@viaviela.nl. Wie weet lees je jouw onderwerp de volgende keer terug in de blog!

Uiteraard worden alle vragen vertrouwelijk behandeld.

Eva van Eekelen is orthopedagoog en werkzaam bij ViaViela als pedagogisch beleidsmedewerker.